Việt Nam đã chính thức triển khai Bộ Chỉ Số Đổi Mới Sáng Tạo Cấp Địa Phương (PII) từ năm 2023, một bước quan trọng nhằm phản ánh mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) của từng địa phương trên toàn quốc. Bộ này được xây dựng bởi Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) và có vai trò quan trọng trong việc cải thiện năng lực và kết quả ĐMST cấp quốc gia.

Nền tảng lý do

Nghị quyết số 05-NQ/TW và các chủ trương, chính sách của Đảng, kết hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 đã tập trung vào việc đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh. Việt Nam đang chuyển dần từ việc dựa vào gia tăng số lượng các yếu tố đầu vào sang việc tăng năng suất, chất lượng lao động và ứng dụng KH,CN&ĐMST.

Tuy nhiên, để thực hiện những chủ trương này, cần có bộ chỉ số cụ thể, có khả năng mô tả hiện trạng mô hình phát triển KT-XH dựa trên KH,CN&ĐMST tại cấp địa phương.

Thông tin về xếp hạng chỉ số GII năm 2023.

Chức năng của bộ chỉ số PII

Bộ chỉ số PII có nhiệm vụ cung cấp bức tranh tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển KT-XH tại từng địa phương dựa trên KH,CN&ĐMST. Điều này giúp:

Chỉ Đạo Chính Sách: Các cấp chính phủ và các địa phương có cơ sở khoa học để chỉ đạo, điều hành các biện pháp phát triển kinh tế.

Phản Ánh Chất Lượng: Đánh giá chất lượng và hiệu suất của mô hình phát triển KT-XH cụ thể dựa trên sự đổi mới và sáng tạo.

Xác Định Mục Tiêu: Giúp địa phương xác định mục tiêu cụ thể dựa trên điểm mạnh và yếu của mình trong lĩnh vực KH,CN&ĐMST.

Hình so sánh khung chỉ số GII năm 2023 và PII Việt Nam năm 2023.

Sự phát triển của Việt Nam

Việt Nam đã sử dụng Bộ Chỉ Số ĐMST Toàn Cầu (GII) từ năm 2017 và liên tục có sự cải thiện tích cực. Năm 2023, Việt Nam xếp thứ 46 trên thế giới, là quốc gia dẫn đầu trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp.

Mục tiêu và phương thức đo lường

Bộ chỉ số PII năm 2023 bao gồm 52 chỉ số, chia thành 7 trụ cột, phản ánh cả yếu tố đầu vào và kết quả đầu ra của mô hình phát triển. Các trụ cột bao gồm Thể chế, Vốn con người và Nghiên cứu và phát triển, Cơ sở hạ tầng, Trình độ phát triển của thị trường và Trình độ phát triển của doanh nghiệp, Sản phẩm tri thức, sáng tạo và công nghệ, và Tác động.

Quá trình xây dựng bộ chỉ số PII

Việt Nam đã nhận sự hỗ trợ kỹ thuật từ WIPO và kết hợp kinh nghiệm trong nước và quốc tế để xây dựng bộ chỉ số này. Năm 2022, 20 tỉnh/thành phố đã tham gia thử nghiệm, đại diện cho cả nước. Dự kiến, kết quả xếp hạng chỉ số PII năm 2023 sẽ được công bố vào đầu năm 2024.

Kết luận

Bộ Chỉ Số Đổi Mới Sáng Tạo Cấp Địa Phương là công cụ quan trọng, mang lại cái nhìn chi tiết về mô hình phát triển KT-XH dựa trên KH,CN&ĐMST tại từng địa phương. Việt Nam hy vọng rằng bộ chỉ số này sẽ giúp nâng cao chất lượng đối thoại và quản lý, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội.

Nguồn: most.gov.vn