1. Quan trắc môi trường nước là gì?

Là hoạt động theo dõi, giám sát chất lượng môi trường nước định kỳ. Mục đích nhằm xác định mức độ ô nhiễm cũng như đánh giá tác động của nguồn nước đến sức khỏe con người và môi trường sống xung quanh.

Đây là quá trình quan trắc thông qua những thiết bị hoặc phương tiện tự động. Phương pháp này giúp các cơ quan quản lý và chủ nguồn thải có thể nắm bắt được các kết quả một cách liên tục từ xa. 

Cùng với việc thực hiện quan trắc môi trường tiếng ồn, môi trường đất và không khí, quan trắc môi trường nước được đánh giá là nhiệm vụ quan trọng nhất hiện nay.

2. Ý nghĩa to lớn của việc thực hiện quan trắc môi trường nước

2.1 Phát triển công nghiệp đi đôi với bảo vệ môi trường

Các ngành công nghiệp nặng như luyện kim, cơ khí, khai thác than, sản xuất phân bón, dệt may và ngành công nghiệp năng lượng… có vai trò rất lớn trong phát triển kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là những ngành sản xuất có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường nước. Do đó, bắt buộc phải có hệ thống quan trắc để liên tục theo dõi và khắc phục kịp thời khi phát sinh diễn biến xấu.

2.2 Bảo vệ hệ sinh thái dưới nước

Thực hiện quan trắc môi trường nước là cách duy nhất để theo dõi điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các sinh vật sống dưới nước. Điều này đặc biệt có ý nghĩa quan trọng đối với ngành công nghiệp nuôi trồng thủy hải sản tại Việt Nam, điển hình là khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long.

2.3 Nâng cao sức khỏe cộng đồng

Nguồn nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp ô nhiễm đang ngày đe dọa đến sức khỏe cộng đồng. Để phát triển một xã hội khỏe mạnh, việc thực hiện nghiêm quy định lắp đặt trạm quan trắc nước thải tự động là vô cùng cần thiết.

3. Tìm hiểu về hệ thống quan trắc môi trường nước tự động Minh Thành Group

Minh Thành Group được thành lập năm 2018 sau khi được chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ tư vấn môi trường theo quy định tại Điều 8, Nghị định số 127/2014/NĐ-CP và Nghị định 136/2018/NĐ-CP. Không những sở hữu đội ngũ kỹ sư được đào tạo chuyên sâu trong và ngoài nước, chúng tôi còn là tập hợp những con người yêu công nghệ, yêu máy móc và yêu môi trường. Hiện nay, trạm quan trắc môi trường nước tự động mang thương hiệu MTG đã hoạt động ổn định và mang lại những giá trị thiết thực cho hàng trăm doanh nghiệp trên khắp các tỉnh thành Việt Nam.

3.1 Cấu tạo hệ thống quan trắc môi trường nước MTG

Hệ thống quan trắc môi trường nước tự động được các chuyên gia tại MTG thiết kế theo tiêu chuẩn của Bộ Tài nguyên Môi trường. Đặc biệt có sự điều chỉnh linh hoạt với đặc thù của từng lĩnh vực, ngành sản xuất. Hệ thống cơ bản gồm 4 phần chính:

Các thiết bị lấy mẫu tự động: Liên tục thu thập mẫu nước và đo đạc các thông số quan trắc môi trường nước tự động cần thiết theo quy định của Sở Tài nguyên Môi trường.

Thiết bị camera có kết nối internet: Giám sát cửa xả thải và lưu giữ hình ảnh trong vòng 3 tháng gần nhất.

Hệ thống truyền dẫn Datalogger: Có nhiệm vụ chuyển các thông số đo đạc đường về trung tâm điều khiển để tiến hành phân tích và đánh giá.

Trạm điều hành - Trung tâm giám sát các trạm từ xa.

3.2 Ưu điểm của hệ thống quan trắc môi trường nước tự động MTG

So với hình thức quan trắc trực tiếp tại hiện trường, hệ thống quan trắc tự động hay còn gọi là hệ thống quan trắc online phát huy được nhiều điểm mạnh như sau:

Dễ dàng điều khiển từ xa nhờ kết nối internet.

Báo động tức thì khi có sự cố bất thường như vượt ngưỡng nước thải.

Hệ thống đồng bộ 100% với đầy đủ bản vẽ và thông số kỹ thuật, thuận lợi cho mọi hoạt động duy trì, bảo trì bảo dưỡng về sau.

Toàn bộ thiết bị quan trắc môi trường đạt tiêu chuẩn TUV (Đức) và EPA (Hoa Kỳ), đảm bảo đo đạc nhanh chóng, chính xác, mọi dữ liệu được lưu trữ an toàn và chi tiết trên hệ thống máy tính.

Thiết kế gọn nhẹ, vận hành đơn giản.

3.3 Khả năng đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo quy định của Nhà nước

Hệ thống quan trắc môi trường nước của MTG luôn đổi mới đáp ứng đầy đủ các yêu cầu hiện hành của luật pháp. So với thông tư cũ số 24/2017/TT-BTNMT, nội dung Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT, hiệu lực từ ngày 16/08/2021 có một số điểm mới

4. Các hạng mục quan trắc môi trường nước tại MTG

Hiện tại, MTG đang triển khai dịch vụ lắp đặt hệ thống quan trắc cho tất cả các hạng mục sau:

4.1 Quan trắc môi trường nước mặt 

Mục tiêu: Đánh giá hiện trạng, diễn biến chất lượng nước mặt tại từng khu vực, địa phương cụ thể. Từ đó cảnh báo sớm các hiện tượng ô nhiễm nguồn nước tại địa phương.

Địa điểm và vị trí quan trắc: Xây dựng lưới điểm quan trắc trên hệ thống các sông, suối, ao, hồ... Vị trí quan trắc cần đảm bảo ổn định, có tính đại diện cho môi trường nước ở nơi cần quan trắc và được xác định tọa độ chính xác trên bản đồ.

Tần suất quan trắc: 

Tối thiểu 01 lần/tháng đối với tần suất quan trắc nền.

Tối thiểu 01 lần/quý đối với tần suất quan trắc tác động.

Tại những vị trí chịu ảnh hưởng của thuỷ triều hoặc có sự thay đổi lớn về tính chất, lưu tốc dòng chảy, cần lấy mẫu nước mặt tối thiểu là 02 lần/ngày.

4.2 Quan trắc môi trường nước thải công nghiệp

Mục tiêu: 

Kiểm soát nguy cơ ô nhiễm nguồn nước.

Thu thập các số liệu phục vụ công tác lập báo cáo môi trường.

Đánh giá mức độ tuân thủ của các cơ sở sản xuất đối với các quy định về quan trắc môi trường nước thải. 

Địa điểm và vị trí quan trắc:

Cuối dòng thải trước khi thải vào nguồn tiếp nhận.

Dòng chảy tại vị trí quan trắc đảm bảo phải có sự hòa trộn đều và có độ đồng nhất cao.

Dễ tiếp cận với dòng thải để tiến hành lấy mẫu và đo lưu lượng.

Đảm bảo an toàn với sức khoẻ và tính mạng quan trắc viên.

Có tọa độ chi tiết vị trí quan trắc (kinh độ, vĩ độ), ký hiệu điểm quan trắc, khoảng cách từ vị trí lấy mẫu tới đầu nguồn thải và tới nguồn tiếp nhận.

Tần suất quan trắc: Để phục vụ công tác quản lý môi trường, tần suất quan trắc tự động nước thải công nghiệp tối thiểu là 4 lần/năm, 1 lần/quý. Tần suất cụ thể sẽ phụ thuộc vào đặc điểm nguồn thải và đặc thù lĩnh vực sản xuất.

4.3 Quan trắc môi trường nước sinh hoạt

Mục tiêu: 

Kiểm soát ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt.

Đánh giá sự tuân thủ của các cơ sở, khu dân cư đối với các quy chuẩn về nước thải sinh hoạt.

Cung cấp số liệu phục vụ công tác quản lý môi trường ở Trung ương và địa phương.

Địa điểm và vị trí quan trắc:

Mẫu nước thải tại vị trí quan trắc phải có tính đại diện cho dòng nước thải cần quan trắc.

Thuộc vị trí cuối cống thải của đường ống trước khi thải vào nguồn tiếp nhận.

Dòng chảy đảm bảo phải có sự hòa trộn đều và có độ đồng nhất cao.

Dễ tiếp cận với dòng thải để tiến hành lấy mẫu và đo lưu lượng.

Đảm bảo an toàn với sức khoẻ và tính mạng quan trắc viên.

Tần suất quan trắc: Tối thiểu là 4 lần/năm, 1 lần/quý căn cứ vào số lượng công nhân viên và số nhà vệ sinh của cơ sở. Mẫu nên được lấy vào thời điểm cơ sở hoạt động bình thường với cường độ sử dụng WC cao nhất.

4.4 Quan trắc môi trường nước nước ngầm

Mục tiêu: Theo dõi và kiểm soát chất lượng nguồn nước ngầm dưới lòng đất, thu thập các số liệu phục vụ công tác quản lý môi trường ở Trung ương và địa phương.

Địa điểm và vị trí quan trắc:

Các vị trí quan trắc môi trường nước ngầm sẽ được xác định cụ thể trên bản đồ phân vùng.

Vị trí quan trắc cần được đặt tại những nơi có khả năng làm rõ tác động của các nhân tố tự nhiên và nhân tạo đến môi trường nước dưới lòng đất.

Đặt trạm quan trắc ở giữa công trình khai thác nước dưới đất và nguồn gây bẩn.

Tần suất quan trắc: Phụ thuộc vào mục tiêu của chương trình quan trắc, địa điểm và vị trí quan trắc cụ thể.

5. Các thông số quan trắc môi trường nước 

Ngoài các thông số quan trắc môi trường nước tự động chủ đầu tư yêu cầu như: Độ pH, TSS, COD, NH4, độ màu, kim loại nặng (Hg, As, Cd, Pb, Zn, Cu, Mn, Fe, Cr, Ni). Hệ thống quan trắc của MTG còn có sẵn cổng chờ tích hợp thêm các module để có thể đo lường được nhiều chỉ tiêu khác như BOD, tổng nitơ, tổng photpho, photphat, Clo dư,… 

Hệ thống của chúng tôi sau khi đưa vào vận hành tại hàng trăm cơ sở đều cho kết quả khả quan. Các thiết bị hoạt động đồng bộ, thông số quan trắc môi trường nước đo được độ chính xác cao, dễ dàng truy xuất, vận hành đơn giản. Đặc biệt,  đáp ứng đầy đủ quy định lắp đặt trạm quan trắc nước thải tự động theo Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT.